Neden, ne için söylediğimizden habersiz ve hatta hangi durumlarda bu sloganı seslendirdiğimizi hatırlamıyorum ama, melodik bir *Cive Pakistan* sloganı (ki o zaman sokakta, ille de Pakistan, cilveli Pakistan gibi versiyonları da söylenirdi) hep yankılanırdı sokakta aramızda.
Yıllar sonra *“Yaşa Pakistan”* demek olduğunu anladığımız bu slogan Türk ve Pakistan halklarının tarihsel ilişkiye dayalı güçlü dostluğuna işaret ediyordu.
Türkiye ile Pakistan arasındaki ilişkiler geçmişten günümüze tarihsel, kültürel ve dini bağlara dayanan samimi bir kardeşlik üzerine kurulu. Bu dostluk, Pakistan’ın 1947’deki kuruluş sürecinden önceye, Hindistan Müslümanlarının Osmanlı Devleti'ne destek verdiği Hilafet Hareketi dönemine kadar uzanıyor. Pakistan bağımsızlığını kazandıktan sonra Türkiye, yeni devleti tanıyan ilk ülkelerden biri olmuş ve ilişkiler buna istinaden hızla derinleşmiştir.
Her iki ülke de İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı gibi platformlarda yakın iş birliği içinde. Özellikle savunma sanayi, eğitim, ticaret ve diplomasi alanlarında Türkiye’nin destekleri önemli. Türkiye’nin özellikle Keşmir meselesi başta olmak üzere uluslararası konularda çoğu zaman Pakistan lehine tutum sergilemesi, bu dostluğun diplomatik düzeyde de güçlü bir şekilde sürdüğünün göstergesi.
Pakistan ve Hindistan arasında yaşan çatışmalar ve gerilim, Türkiye’nin Pakistan’ın çıkarlarını ve hassasiyetlerini merkeze koyan ve daha çok Pakistan’ın yanında yer alan açıklamaları Hindistan tarafından hemen karşılık gördü. Hindistan, bu yakınlığa tepkisini yalnızca açıklamalarla değil, somut yaptırımlarla da gösterdi. Türk mallarına boykot çağrısı yapılırken elmalar, çikolata, kahve gibi Türk menşeili ürünler market raflarından indirilmeye, E-ticaret platformlarından Türk markalarının ürünlerini kaldırılmaya, Düğün turizmi organizasyonları iptal edilmeye başlandı. Türkiye'de, özellikle Antalya’da yapılması planlanan şaşalı ve büyük bütçeli Hint düğünleri iptal edilmeye başlandı. Gerginlik akademik işbirliklerine de yansırken bazı üniversiteler, Türk üniversiteleriyle olan değişim programlarını askıya aldı. Ve bu hamleler diplomatik çevrelerde sadece bir “tepkisellik” değil, Hindistan’ın Türkiye’yi denge politikalarında bir tehdit olarak görmeye başladığının işareti olarak okundu.
Türkiye Ne Yapmalı?
Türkiye'nin Pakistan’a duyduğu tarihî sempati elbette inkâr edilemez. Ancak dış politika, yalnızca gönül birlikteliğiyle yönetilmiyor. Hindistan gibi ekonomik dev bir ülkeyle ilişkiler, salt duygusal sadakatle riske atılamayacak kadar önemlidir.
Pakistan canımız, her zaman da yanındayız ancak; Türkiye, Pakistan’a destek verirken Hindistan ile olan diplomatik, ekonomik ve kültürel bağlarını da gözetmek durumunda. Diplomasi, dostlukları korumanın yanında aynı zamanda dengeyi de kurmanın sanatıdır. Hakan Fidan’ın bakanlığında Türk Dışişleri uzun süredir bu dengeyi iyi yönetiyor. Trump’ın Ortadoğu’daki sıkıntıları bir an önce halledelim, çünkü benim asıl işim Asya’da, sözleri önümüzdeki dönemde yüzümüzün ve dikkatimizin Asya’ya, yani aslında çok güçlü bağlarımızın olduğu coğrafyaya dönmesine neden olacak
Son Söz
“Cive Pakistan” sadece bir şarkı değil; geçmişin dostluklarının, bugünün jeopolitik gerilimlerinin ve geleceğin diplomatik denklemlerinin küçük bir aynasıdır. Şarkılar geçer, viral olur, unutulur... Ama devletler arası dengeler, o şarkının altına gizlenen niyetler ve ilişkilerle şekillenir.
Ve unutmamak gerekir: Bir marşın ritmiyle kalp kazanılır, ama diplomasinin ritmiyle dünya döner.
