İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Polonya Başbakanı Donald Tusk ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya’yı Ukrayna ile 12 Mayıs’tan itibaren başlayacak 30 günlük şartsız ateşkese davet ederken, aksi takdirde Moskova’nın daha fazla yaptırımla karşı karşıya kalacağına ilişkin uyarıda bulundu.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ve Polonya Başbakanı Donald Tusk, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Moskova’da müttefikleriyle birlikte düzenlediği Zafer Günü geçit töreninden bir gün sonra Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüşmek üzere Kiev’e geldi. Avrupalı liderler, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile birlikte Gönüllüler Koalisyonu zirvesine katıldı. Beş lider, zirvenin ardından ABD Başkanı Donald Trump ile 20 dakikalık bir telefon görüşmesi de gerçekleştirdi.
Zelenskiy, ateşkesin Pazartesi başlaması konusunda mutabık kaldıklarını açıkladı
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Kiev’i ziyaret eden Avrupalı liderlerle birlikte Rusya ile şartsız ateşkesin 12 Mayıs Pazartesi günü başlaması ve ateşkesin hava, deniz ve kara unsurlarını kapsaması konusunda mutabık kaldıklarını açıkladı. Zelenskiy, "Bunu hep birlikte Rusya’dan talep ediyoruz ve bunun ABD tarafından desteklendiğini de biliyoruz" dedi.
Zelenskiy, Rusya’nın bu teklifi reddetmesi halinde enerji ve bankacılık sektörlerini hedef alan yaptırımların ağırlaştırılması da dahil olmak üzere yeni yaptırımlarla karşı karşıya kalacağını belirtti. Zelenskiy, "Ateşkes, havada, denizde ve karada olacak şekilde kapsamlı olmalı. Ateşkesin denetlenmesi ise ABD ile koordinasyon içinde tamamen mümkün. Bu, ulaşılabilir bir hedef" şeklinde konuştu.
"ABD ile birlikte Putin’e çağrıda bulunuyoruz"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e seslenerek 30 günlük ateşkese onay verme çağrısında bulunan İngiltere Başbakanı Keir Starmer ise, "Burada hepimiz, ABD ile birlikte Putin’e çağrıda bulunuyoruz. Eğer barış konusunda ciddiyse, bunu gösterme fırsatına sahip. Artık ’ama’ yok, ’fakat’ yok, şart öne sürmek de erteleme de yok" ifadelerini kullandı. Starmer, Rusya Devlet Başkanı Putin’in barıştan yüz çevirmesi halinde müttefiklerin yaptırımları önemli ölçüde artıracağını açıkladı.
Rusya’ya teklif edilen 30 günlük ateşkes konusunda Kiev’in müttefikleri arasında "tam bir birlik" söz konusu olduğunu belirten Starmer, "Bugün geldiğimiz noktada, başta ABD olmak üzere dünya genelindeki pek çok ülke arasında, 30 günlük şartsız bir ateşkes tesis edilmesi gerektiği konusunda tam bir birlik var" şeklinde konuştu.
Starmer, "Bu çatışmanın son derece önemli bir noktası. Kendimize hatırlatmamız gereken şey, bu yasadışı savaşı başlatan tek bir taraf olduğu ve bunun da Rusya ve Putin olduğu. Bu çatışmanın barışçıl yollarla çözülmesinin önünde duran taraf da yalnızca bir tane. O da Rusya ve Putin" dedi.
Macron’dan ağır yaptırım tehdidi
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, Rusya’nın 30 günlük ateşkesi ihlal etmesi durumunda Rusya’nın Avrupa ve ABD tarafından ağır ve eşgüdümlü yaptırımlarla karşılaşacağını söyledi. Basın toplantısındaki konuşmasında Macron, "Bu ateşkesin ihlali durumunda, Avrupalılar ve Amerikalılar arasında hazırlanacak ve koordine edilecek ağır yaptırımlar konusunda mutabakat sağladık" diye konuştu.
Avrupa’nın kendisini bir güç olarak gördüğünü ifade eden Macron, "Polonya, Almanya ve İngiltere ile bu gelişmeler, Avrupa’nın savunması ve güvenliğimizin daha bağımsız hale gelmesi açısından tarihidir" dedi.
Macron, "Elbette bu çağrı yalnızca Ukrayna için değil, hepimiz için geçerli. Bu yeni bir çağ. Bu, kendini bir güç olarak gören bir Avrupa’dır" dedi.
Ukrayna’ya askeri yardımları durdurma fikrini reddetti
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, muhtemel bir 30 günlük ateşkes süresi boyunca Ukrayna’ya askeri yardımları durdurma fikrini kesin bir dille reddetti. Basın toplantısında Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’e hitap eden Macron, "Hiçbir ön şart yok. Size yönelik silah teslimatlarının durdurulması gibi bir durum söz konusu değil" ifadelerini kullandı.
Macron, Rusya’nın teklif edilen ateşkese uymaması durumunda ek yaptırımlara ve Ukrayna’ya daha fazla destek sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağını vurguladı. Macron, "Bu sıradan bir yaptırım paketi olmamalı. Yeni ve etkili bir yaptırım paketi hazırlamalıyız" diye konuştu.
Merz, ateşkes başarısız olursa yaptırım uygulanacağını söyledi
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Rusya’nın ateşkesi reddetmesi halinde Ukrayna’yı savunmaya devam edeceklerini ve Rusya üzerindeki baskıyı artırmayı sürdüreceklerini söyledi.
Basın toplantısında konuşan Merz, AB üyesi ülkelerin neredeyse tamamı ile "Gönüllüler Koalisyonu" olarak adlandırılan grubun, ateşkesin başarısız olması durumunda yaptırım uygulamaya kararlı olduklarını ifade etti.
Polonya Başbakanı Tusk, Rusya’nın cevabını beklediklerini söyledi
Polonya Başbakanı Donald Tusk ise basın toplantısında Rusya’nın ateşkes teklifine cevabını bekleyeceklerini söyledi. Moskova’nın ateşkes önerisini görmezden gelmesi halinde kimin barıştan yana olduğu konusunda kimsenin bir şüphesi kalmayacağını ifade eden Tusk, Rusya’nın ateşkes tekflini kabul etmemesi halinde yeni yaptırımlar kabul edilebileceğini açıkladı. Rusya’ya karşı uygulanan mevcut yaptırımların işe yaradığını vurgulayan Tusk, "Eğer yaptırımlar olmasaydı, durum daha kötü olurdu. Rusya, aktif bir şekilde bu yaptırımların kaldırılmasını bekliyor" diye konuştu.
Konferansa Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı temsilen Bakan Fidan katıldı
Starmer, Macron, Merz, Tusk ile Zelenskiy’nin Kiev’den katıldığı, büyük bir kısmı Avrupa ülkelerinden oluşan yaklaşık 30 ülkenin bulunduğu "gönüllüler koalisyonu" ülkelerinden temsilciler ile gerçekleştirilen çevrimiçi konferansta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil etti.