MUĞLA (İHA) – Milattan Önce 3. yüzyılda kurulan Muğla’nın Yatağan ilçesindeki dünyanın en büyük mermer antik kenti Stratonikeia antik kentindeki Roma hamamının tamamı gün yüzüne çıkarıldı. Hamamın yapımında kullanılan malzemelerin yüzde 95’i antik döneme ait malzemelerden oluşurken, antik kenti ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin en fazla ilgisini kazı ve restorasyon çalışmalarının tamamlandığı ‘Roma Hamamı’ çekiyor.
Dünyanın en büyük mermer antik kentlerinden birisi olmasının yanında aşkın ve gladyatörlerin kent olarak da bilinen Stratonikeia antik kentinde en az üç hamam bulunduğu, bu hamamlardan birisinin kadınlara it olduğu tahmin ediliyor. Antik kentin Batı Caddesi girişinden yer alan Roma hamamı yapılan kazı çalışmaları sonrası aslına sadık kalınarak ayağa kaldırıldı. Ziyaretçilerin yoğun ilgi gösterdiği Roma Hamamı antik kenti ziyaret için gelenlerin en fazla ilgi gören bölüm oldu.
"Türkiye’nin tarihi büyüleyici"
10 yıldır Datça’da yerleşik yabancı olarak yaşayan 73 yaşındaki İngiliz Glyn Evans, "Buradayım ve gerçekten inanılmaz. Görülecek o kadar çok şey var ki, burada yapılan çalışmalar da çok etkileyici. Burası şimdiye kadar gördüğüm en güzel yerlerden biri. Her şey harika. Burada beni etkilemeyen hiçbir şey olmadı; her şey gerçekten muhteşem. Üstelik hâlâ keşfedilecek, gösterilecek çok şey var. Bu alanı halka açarak gerçekten olağanüstü bir iş çıkarıyorlar. Türkiye’de birçok şehri gezdim, Efes, Göbeklitepe ve tabii ki İstanbul’daki muhteşem yerler; Sultanahmet Camii, Topkapı Sarayı ve adlarını hatırlayamadığım daha pek çok yer. Türkiye’nin tarihi gerçekten büyüleyici, kültürü ise son derece zengin" dedi.
Malzemelerin yüzde 95’i antik dönemde kalma eserler
Stratonikeia ve Lagina Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, ‘Geleceğe Miras’ projesi çerçevesinde antik kent içindeki Roma hamamının kazı çalışmalarını tamamladıklarını söyledi. Prof. Dr. Söğüt, "Biz, Stratonikeia Antik Kenti’nde ve Lagina Kutsal Alanı’nda, antik dönemde günümüze yapılarda arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Şimdi bulunduğumuz alan, Strtatonikeia Antik Kenti’nin önemli yapılarından birisi. Burası Roma döneminde inşa edilen bir hamam yapısı. Biz buranın tamamının kazısını yaptık ve geleceğe miras projesi kapsamında bu yıl tamamladığımız çalışmalardan birisi. Ve biz burada hem palestra kısmını, yani bu hamamın avlu kısmını, hem de hamamın esas giriş kısmını, hem de hamamın idari bölümünün kazısını yapıp, oranın konservasyonunu gerçekleştirdik. Buradaki malzemelerin yüzde 95’i kendi malzemeleri. Çok zorunlu olduğumuz yerde, çok küçük kısımlarda gerekli olduğu alanlarda biz yeni malzemeleri kullandık. Onun için insanlar baktıklarında bazen bunlara etkileniyorlar, bunlar yeni mi diye. Ama bunlar hiçbirisi yeni değil. Sadece yeni malzemeleri gördüğünüzde fark edebiliyorsunuz. Biz palestradaki sütunları ayağa kaldırdık, insanlar antik dönemde bu palestranın sütunları nasıl olduğunu görsünler diye. Esas soğuk su havuzunun konservasyonunu yaptık. Hatta oranın içerisinde bir heykel de vardı, onu da biz bulmuştuk. O heykelin biz kopyasını da yaptırarak içerisine yerleştirdik. Bu heykel, antik dönemin meşhur heykellerinden (Dans Eden Musa) birisiydi. Ve yaklaşık 2200 yıl öncesinden itibaren Helesion’da, Roma döneminde, Anadolu’da ve Ege Adaları’ndaki antik kentlerde bunların kopyaları yapıldı. Ve hep sergilenmişti. Biz de 2025 yılında, antik dönemde olduğu gibi, o heykelin bir kopyasını yaptırdık ve şimdi nişin içerisine yerleştirdik. Ve insanlar yaklaşık 1800 yıl önce gelseydik, nasıl bir şey görecektik dediklerinden, en azından bu algıyı tamamen kabullenebilsinler istedik. Biz çünkü bu yapının kendi içerisinde Milattan sonra 1. yüzyıldaki aşamasını, Milattan sonra 2. yüzyıldaki aşamasını, Milattan sonra 3. yüzyıldaki aşamasını, 4. yüzyıldaki aşamasını, 5. yüzyıldaki aşamasını, hatta 610 yılında yıkıldığı döneme kadar evreyi biz biliyoruz. Üst tarafında da Menteşe Beyliği ve Osmanlı dönemi evrelerini hep biz tespit ettik. Bunların hepsi elimizde, kitabın yaprakları gibi kat kat hepsi elimizde. Bunların hepsini elimizde tutmuştuk. Böylelikle esasında biz Stratonikeia Antik Kent’in içerisinde, antik dönemden günümüze bu süreci tamamladık. Ve hem insanlarımızın gezebileceği, hem de kültür varlığımızı koruyabileceğimiz bir değeri oluşturduk. Ve ziyaretçilerin beğenisine sunduk. Çok güzel eser sizler de görüyorsunuz, inanılmaz bir ilgi de var. Sadece bu havuzu, havuzun suyunu seyretmek için gelen insanlar var. Heykele böyle oturup saatlerce karşısında havuzla birlikte bakan insanlar da var. Bu bizim için güzel bir şey çünkü insanlarımızın sevdiğini ve buraya bize sahiplendiğini gösteriyor" dedi.
