KÜLTÜR SANAT 11.05.2025 13:28:53 0

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, Erzurum’un coğrafyasında ve tarihinde çok mühim yere sahip Kargapazarı dağının adının kalıplaşmış yanlış ifade olduğunu dağın asıl adının "Kargıpazarı" olması gerektiğini söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş konuya dair şu açıklamayı yaptı: "Sadece Erzurum’un değil bölgenin savaş tarihinde, sosyal hayatında mühim bir yere sahip olan Kargapazarı Dağı; içerisinde derin vadiler, kayalıklar, dağ gölleri, sazlıklar, berrak su kaynakları, geçitler, vahşi kuşlar, endemik bitkiler vb birbirinden değerli tabiat varlıklarına sahip herkesin gezip keşfetmesi gereken bir tabiat harikasıdır. Ancak bu dağın adında ‘karga’ kelimesinin geçmesi hiçbir zaman bize mantıklı gelmemiştir. Dağa çıktığımızda bülbül, kızıl doğan, ibibik, kartal ve adını bilmediğimiz birçok kuş çeşidine rastlıyoruz ama karga hiç yok. Yaptığımız inceleme ve elimizdeki bilgileri bir araya getirdiğimizde bu dağın adının Kargapazarı değil ‘Kargıpazarı’ olduğunu fark ettik. Şöyle ki dağın üzerinde, tarihi Müdürge köyünün hemen sırtını verdiği kısımda halkın ‘Cilligöl’ dediği Aygır gölü var ki bugün bile gölün ortası kamışlıktır. Kargapazarı’nın Tortum yolundan Nato Radarına çıkan dağ yolu üzerinde birçok dağ gölü var. Karagöl bunlardan biridir. Bu göller büyük oranda sazlık"
"Kalın kamışa kargı/kargu denir"
Tarihte Erzurum’un fırınlarının, hamamlarının, tandırlarının ihtiyaç duyduğu yakacağı temin ettiği sazlıkların bu dağın yamaçlarında olduğunu ifade eden Ertaş, " Halk sulak-bataklıktaki uzun bitkilere saz, kamış ve cil der. Lügatlerimizde bu ‘kalın kamış’lara ‘KARGU/KARGI’ denmektedir. 1960’lardan evvel Erzurum’da ağaç/odun yokluğunda ocaklarda Kargapazarı dağının yamaçlarındaki ve sırtındaki sazlıklardan elde edilen kalın kamışlar yakılırdı. Hem sazlıkta hem yukarıdaki gölde kalın kamışları toplayıp satan bir esnaf sınıfı vardı. Bu sazlığın yanında bir kamış pazarı varmış eskiden. Dağın adındaki ikinci kelimede de ‘bazar’ kelimesi günümüzde ‘pazar’ olmuştur. Kelimenin aslı şudur: ‘Kargıbazarı’ Kargıların yani kalın kamışların pazarlandığı yer. Erzurum sazlığı 1953’ten sonra NATO tarafından askeri üs yapılmak için kurutulmuş, ovanın suyu drenaj kanallarıyla Karasu’ya aktarılmıştır. Bu coğrafî ve sosyo-ekonomik bilgiden sonra bu dağın adının aslında KARGIPAZARI olduğunu, halkın söyleme kolaylığından ötürü KARGAPAZARI olmuş olabileceğini düşünüyoruz. Tarihi kaynaklarda ‘karga’ ile ‘kargı/kargu’nun yazılışı hemen hemen aynı. Eski Türk elifbasında bu iki kelime de ‘Kaf’ ile başlar. Sondaki harf kimi kaynaklarda güzel he, kimisinde vav, kimisinde ise ye harfinden oluşur. Eski metinlerde de bir yazı birliği yoktur. Ayrıca edindiğimiz bilgiye göre insan nüfusunun olmadığı bu vahşi tabiatta karganın yaşaması söz konusu değilmiş. Bu durumda bu şehit yatağı, yüce ve gizemli dağımızın doğru adı ‘Kargıpazarı’ olmalıdır. Bu isim şehrin sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik hayatıyla ilgili bilgi saklayan muhafız kelimelerden biridir" diye konuştu.

Manisa’da uyuşturucu operasyonu: 2 şüpheli gözaltı...

Oyuncak tabancayla polisi alarma geçirdi

Saate aldırış etmeden alt geçitte yaşanan kazayı f...

Kontrolden çıkan otomobil, kırmızı ışıkta bekleyen...

Kahramanmaraş’ta kontrolden çıkan minibüs devrildi...

Okan Buruk: "İki yarıda erken bulduğumuz goller iş...

Elazığ’da kayalıklara çıkarak atlamak isteyen şahs...

Fatih Tekke: "Çok üzgünüm, taraftarlardan, ailemde...

Bayrampaşa’da altyapı çalışması yapılan sokakta rö...

Mutki’de minibüs şarampole yuvarlandı: 2’si ağır 5...

Hatay’ı dolu vurdu

Trump’tan İran çıkışı: "Dostça olmayan yol şiddet ...

Şırnak’ta Galatasaray sevinci

Finalin oyuncusu Victor Osimhen seçildi

Galatasaraylı oyuncular Türkiye Kupası’nı kaldırdı...

Putin, İstanbul’daki Ukrayna görüşmesine katılmaya...

Okan Buruk’un, 2. Türkiye Kupası sevinci

Çorum’daki un fabrikası patlamasında yaralanan işç...

Galatasaray, Türkiye Kupası’nda 19. kez zafere ula...

Ziraat Türkiye Kupası’nda şampiyon Galatasaray

Galatasaray, Türkiye Kupası’nı 19. kez kazandı

Victor Osimhen, Galatasaray tarihine geçti

Fernando Muslera, Bülent Korkmaz’ın rekoruna ortak...

Barış Alper Yılmaz, bu sezonki 13. golünü attı

Bursa’da iki genç kızın kavgası kamerada

Galatasaray’ın kupa coşkusu

Sabiha Gökçen’den yeni stratejik bağlantı: Atırav’...

Konya’da ev yangını: Yaşlı çift hayatını kaybetti

Ziraat Türkiye Kupası: Trabzonspor: 0 - Galatasara...

"Korku evi"ndeki bakım sırasında çıkan yangında ge...

Mardin’de "Suyu Boşa Harcama, Geleceği Kucakla Yar...

Pençe-Kilit Harekatı bölgesinde şehit olan Uzman Ç...

Hatay’da orman yangını

Zelenskiy: "Rusya ile savaşı sona erdirmek için he...

Kocaelispor’da asbaşkanlığa Abidin Akyol getirildi...

Anaokulunda öğretmenin Heimlich manevrası öğrencin...

Tırla çarpışan motosikletin 16 yaşındaki sürücüsü ...

Tır devrildi, anguslar kayboldu

Devlet desteğiyle evlendiler, nikah şahitleri Baka...

Balkondan düşen kadın hayatını kaybetti

Halfeti’de patpat şarampole devrildi:1 ölü, 1 yara...

Esenyurt’ta sokakta oynarken servis aracının çarpt...

DEM Parti Eş Genel Başkanı Bakırhan: "Türkiye önüm...

Meksika’da TikTok fenomeni kadın canlı yayın sıras...

Mersin’de trafikte bıçaklı kavga: O anlar kamerada...

Van’da 84 kilo 460 gram esrar ele geçirildi

Galatasaray ve Trabzonspor kafileleri Gaziantep St...

Amasra’ya Rusya’dan gelen turist sayısı 86 bin kiş...

Hafif ticari araç direğe çarptı: 2 yaralı

Kastamonu’da Mayıs ayının ortasında kar sürprizi

Servis minibüsünün çarptığı 7 yaşındaki çocuk yara...

Uyuşturucu operasyonunda 1 kişi tutuklandı

Takla atan otomobildeki 5 kişi yaralandı

Başkan Candaroğlu: "Sazlıdere Barajı’nın çevresine...

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Yılmaz Hakkari’de

Dursun Özbek ve Ertuğrul Doğan dostluk yemeğinde b...

Ordu’da 1 aydır kayıp görme engelli yaşlı adam der...

Aşkale Çimento; "Yeşil çimento sertifikasını almay...

Soma’nın Gözyaşları Şelalesi açıldı

DENİZKURDU-II/2025 tatbikatı tamamlandı: TB3 SİHA’...

Uyuşturucu ticareti yapan baba ve 3 oğlu tutukland...

Türk Dünyası ve Hoca Ahmet Yesevi konuşuldu

Geleceğin girişimcileri "Girişimci Kütüphanesi"nde...

Arnavutköy’de ahırların yanına istiflenmiş saman b...

Osmaniye’de dolu yağışı etkili oldu

İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Yentür’den Ağrı İl...

İnönü Belediyesi yol çalışmalarına devam ediyor

Kaymakam Kapankaya’dan engelli çifte anlamlı ziyar...

22.1° / 13.2°

Manisa’da uyuşturucu operasyonu: 2 şüpheli gözaltında

Oyuncak tabancayla polisi alarma geçirdi

Saate aldırış etmeden alt geçitte yaşanan kazayı film gibi izlediler

Kontrolden çıkan otomobil, kırmızı ışıkta bekleyen araçlara çarptı: 9 yaralı

Kahramanmaraş’ta kontrolden çıkan minibüs devrildi: 1 ölü, 19 yaralı

Elazığ’da kayalıklara çıkarak atlamak isteyen şahsı ekipler ikna etti

Bayrampaşa’da altyapı çalışması yapılan sokakta rögar kapağı patladı

Mutki’de minibüs şarampole yuvarlandı: 2’si ağır 5 yaralı

Hatay’ı dolu vurdu

Çorum’daki un fabrikası patlamasında yaralanan işçi hayatını kaybetti

Bursa’da iki genç kızın kavgası kamerada

Sabiha Gökçen’den yeni stratejik bağlantı: Atırav’a direkt uçuşlar başladı

Konya’da ev yangını: Yaşlı çift hayatını kaybetti

Hafif ticari araç otomobille çarpıştı: 2 yaralı

Artezyen kuyusuna düşen hurdacı hayatını kaybetti

Köyceğiz’de sazlık alanda yangın çıktı

Bingöl’de oto hırsızları yakalandı

Trablus’ta ateşkes sağlandı

Gönen Denizkent-Biga yolunda araç yangını

Bayraktar TB3’ten DENİZKURDU’nda tam isabet