KÜLTÜR SANAT 11.05.2025 13:28:53 0

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, Erzurum’un coğrafyasında ve tarihinde çok mühim yere sahip Kargapazarı dağının adının kalıplaşmış yanlış ifade olduğunu dağın asıl adının "Kargıpazarı" olması gerektiğini söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş konuya dair şu açıklamayı yaptı: "Sadece Erzurum’un değil bölgenin savaş tarihinde, sosyal hayatında mühim bir yere sahip olan Kargapazarı Dağı; içerisinde derin vadiler, kayalıklar, dağ gölleri, sazlıklar, berrak su kaynakları, geçitler, vahşi kuşlar, endemik bitkiler vb birbirinden değerli tabiat varlıklarına sahip herkesin gezip keşfetmesi gereken bir tabiat harikasıdır. Ancak bu dağın adında ‘karga’ kelimesinin geçmesi hiçbir zaman bize mantıklı gelmemiştir. Dağa çıktığımızda bülbül, kızıl doğan, ibibik, kartal ve adını bilmediğimiz birçok kuş çeşidine rastlıyoruz ama karga hiç yok. Yaptığımız inceleme ve elimizdeki bilgileri bir araya getirdiğimizde bu dağın adının Kargapazarı değil ‘Kargıpazarı’ olduğunu fark ettik. Şöyle ki dağın üzerinde, tarihi Müdürge köyünün hemen sırtını verdiği kısımda halkın ‘Cilligöl’ dediği Aygır gölü var ki bugün bile gölün ortası kamışlıktır. Kargapazarı’nın Tortum yolundan Nato Radarına çıkan dağ yolu üzerinde birçok dağ gölü var. Karagöl bunlardan biridir. Bu göller büyük oranda sazlık"
"Kalın kamışa kargı/kargu denir"
Tarihte Erzurum’un fırınlarının, hamamlarının, tandırlarının ihtiyaç duyduğu yakacağı temin ettiği sazlıkların bu dağın yamaçlarında olduğunu ifade eden Ertaş, " Halk sulak-bataklıktaki uzun bitkilere saz, kamış ve cil der. Lügatlerimizde bu ‘kalın kamış’lara ‘KARGU/KARGI’ denmektedir. 1960’lardan evvel Erzurum’da ağaç/odun yokluğunda ocaklarda Kargapazarı dağının yamaçlarındaki ve sırtındaki sazlıklardan elde edilen kalın kamışlar yakılırdı. Hem sazlıkta hem yukarıdaki gölde kalın kamışları toplayıp satan bir esnaf sınıfı vardı. Bu sazlığın yanında bir kamış pazarı varmış eskiden. Dağın adındaki ikinci kelimede de ‘bazar’ kelimesi günümüzde ‘pazar’ olmuştur. Kelimenin aslı şudur: ‘Kargıbazarı’ Kargıların yani kalın kamışların pazarlandığı yer. Erzurum sazlığı 1953’ten sonra NATO tarafından askeri üs yapılmak için kurutulmuş, ovanın suyu drenaj kanallarıyla Karasu’ya aktarılmıştır. Bu coğrafî ve sosyo-ekonomik bilgiden sonra bu dağın adının aslında KARGIPAZARI olduğunu, halkın söyleme kolaylığından ötürü KARGAPAZARI olmuş olabileceğini düşünüyoruz. Tarihi kaynaklarda ‘karga’ ile ‘kargı/kargu’nun yazılışı hemen hemen aynı. Eski Türk elifbasında bu iki kelime de ‘Kaf’ ile başlar. Sondaki harf kimi kaynaklarda güzel he, kimisinde vav, kimisinde ise ye harfinden oluşur. Eski metinlerde de bir yazı birliği yoktur. Ayrıca edindiğimiz bilgiye göre insan nüfusunun olmadığı bu vahşi tabiatta karganın yaşaması söz konusu değilmiş. Bu durumda bu şehit yatağı, yüce ve gizemli dağımızın doğru adı ‘Kargıpazarı’ olmalıdır. Bu isim şehrin sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik hayatıyla ilgili bilgi saklayan muhafız kelimelerden biridir" diye konuştu.

Bursa’da öldüresiye dayak kamerada: 1 yaralı

Devrilen traktörün altında kalan yaşlı adam hayatı...

Fırat’ın Kayıp Mirası Araştırma Platformundan tari...

Alaplı’da jandarma ekiplerinden okul servislerine ...

Prof. Dr. Çağırgan: "Sadece bir tüp kan ile umut o...

Gazze’de can kaybı 64 bin 871’e yükseldi

Elazığ’da 3.4 büyüklüğünde deprem

Viyadük üzerinde intihara kalkışan şahsı polis ikn...

Bingöl’de çeşitli suçlardan aranan 7 şüpheli yakal...

Hasan Kalyoncu Üniversitesi Lider paydaşlığında Tü...

Bingöl’de 2 şüpheli tutuklandı

Aksaray’da tüfekli arsa kavgası kanlı bitti: 1 yar...

Gazze’de son 24 saatte 2 sivil daha açlıktan hayat...

Diyarbakır’da korkutan yangın

Malatya’da mobilya imalathanesinde korkutan yangın...

Belen’de iş makinesi yangını

Titus Tüneli’nde dengesini kaybederek düşen vatand...

Yapay zeka destekli robotik lazer ile ameliyatsız ...

Konya’da silah fabrikasında korkutan yangın

Germencik’te silahlı kavga: 2 yaralı

Şehit Uzman Çavuş Yeşil’in Salihli’deki baba ocağı...

Tutuklanınca gazeteciye öpücük atıp, "Zeki Müren’e...

Köpeğe çarpmamak için direksiyonu kırdı, 3 yaralı

Sarıgöl’de Sultani üzüm yarışması

Seçer: "Verebileceğimiz en büyük servet; birliği, ...

Adana’da orman yangını çıktı

Didim’de geri itilen 71 düzensiz göçmen kurtarıldı...

Hikaye yarışmasında edebiyatın kalemlerine ödül

Jandarmadan hırsızlara suçüstü baskın

Muratpaşa’nın dansçıları konservatuvarı kazandı

Otoyolda zincirleme kaza: 1 ağır yaralı

İzmir’de 32 düzensiz göçmen yakalandı

Elazığ’da virajı alamayan tır, devrildi

Batman’da asırlardır orakla pirinç hasadı yapılıyo...

Sahan Group Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Tekin Özt...

Gaziantep’te 1 milyon TL değerinde elektronik eşya...

Mardin’de hurda araç deposunda çıkan yangın söndür...

Eskişehir’de 315 kilogram kaçak tütün ele geçirild...

Geyik Barajından saniyede 600 litre olan su tahsis...

"Türkiye’de Amerika: 1910-1970" adlı sergi ABD’de ...

Bakan Yerlikaya, Ertuğrulgazi Türbesi’nde dua etti...

Artvin’de tırın hatalı sollaması faciaya davetiye ...

Düzce’de polis ve jandarma kaçakçılara göz açtırmı...

Karaman’da uyuşturucu ve kaçak tütün ele geçirildi...

Bingöl’de kesinleşmiş hapis cezası bulunan şüpheli...

Uzmanı uyardı : "Ağız solunumu bağışıklık sistemin...

Ekran bağımlılığı, vücudu savunmasız bırakıyor

Çocuklukta atlanan enfeksiyon, yıllar sonra kalbe ...

Saat Kulesi’nde duran zaman yeniden işleyecek

Gençler Milli Park’ta sanatla buluştu

3 katlı ev alevlere teslim oldu

Site sakinlerine "yavru ayı" uyarısı

Anayolda geri geri ilerledi, kazaya karıştı olay y...

Kepez Belediyesi Esentepe’de yaptığı yenileme çalı...

Fermuar sistemi yaşama yol verdi

Bursa Uludağ Milli Parkı’nda ilginç karşılaşma

İştahsız çocuklara renkli tabaklar ve doğru alışka...

Antalya Arkeoloji Müzesi’nde ki 100 bine yakın ese...

"Narkoalan Uygulamasında" 3.45 gram bonzai ele geç...

Uyuşturucu kullanan şahıs gözaltına alındı

Kayserililer Soner Sarıkabadayı ile eğlendi

Yol verme tartışmasında sinirlenen vatandaş, kendi...

Balık misinasına dolanarak yaralanan kedinin imdad...

Kızkalesi’nde gece denize giren şahıs hayatını kay...

Erzincan’da başıboş sokak köpekleri 6 kuzuyu telef...

Datça’da Tekne ile Yunanistan’a kaçmaya çalışan 8 ...

Gezi teknesinde rahatsızlanan vatandaşa tıbbi tahl...

32.8° / 21.7°

Bursa’da öldüresiye dayak kamerada: 1 yaralı

Devrilen traktörün altında kalan yaşlı adam hayatını kaybetti

Alaplı’da jandarma ekiplerinden okul servislerine sıkı denetim

Gazze’de can kaybı 64 bin 871’e yükseldi

Elazığ’da 3.4 büyüklüğünde deprem

Viyadük üzerinde intihara kalkışan şahsı polis ikna etti

Bingöl’de çeşitli suçlardan aranan 7 şüpheli yakalandı

Bingöl’de 2 şüpheli tutuklandı

Aksaray’da tüfekli arsa kavgası kanlı bitti: 1 yaralı

Gazze’de son 24 saatte 2 sivil daha açlıktan hayatını kaybetti

Diyarbakır’da korkutan yangın

Malatya’da mobilya imalathanesinde korkutan yangın

Belen’de iş makinesi yangını

Titus Tüneli’nde dengesini kaybederek düşen vatandaş yaralandı

Konya’da silah fabrikasında korkutan yangın

Germencik’te silahlı kavga: 2 yaralı

Şehit Uzman Çavuş Yeşil’in Salihli’deki baba ocağında helallik alındı

Tutuklanınca gazeteciye öpücük atıp, "Zeki Müren’e selam" dedi

Köpeğe çarpmamak için direksiyonu kırdı, 3 yaralı

Adana’da orman yangını çıktı