Türkiye’nin enerjide tam bağımsızlık adımlarından biri olan Gabar petrol üretim sahası giderek genişliyor. 114 üretim kuyusuna ulaşılan Gabar Dağı’nda yerli ve milli sondaj kuleleri ile petrol üretimi gerçekleştirilirken, Şırnaklı gençlerin de istihdam kapısı olmaya devam ediyor.
Türkiye’nin petrolde dışa bağımlılığını azaltan Gabar petrolünün yıllık ekonomik değeri 2 milyar doların üzerinde hesaplanırken, bölgedeki rezervi artırmaya yönelik sondaj çalışmaları 114 kuyuya çıktı. TPAO Bölge Müdürlüğünün hedefi 2025 yılı sonuna kadar 110 kuyu daha açarak, 84 bin günlük varil petrol üretimini 100 bin günlük varil petrolün üstüne çıkarmak.
Ülkenin enerji üretiminde önemli bir yeri bulunan petrole yönelik yaklaşık 100 yılı bulan sondaj ve keşif çalışmalarıyla tespit edilen rezerveler son yıllarda ciddi miktarlara ulaştı. İlk sondaja 1934’te Baspirin’de açılan kuyuya ev sahipliği yapan Şırnak, Gabar’da yapılan rezerv keşifleriyle petrol şehri unvanını kazandırdı. Gabar Dağı’nda 2021 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından karada yapılan en büyük 10 keşif arasında yer alan 150 milyon varillik petrol müjdesi ile birlikte yapılan çalışmalarda Şehit Esma Çevik-1 arama kuyusunda 36 API gravite ile dünyanın en kaliteli petrolleri arasında yerini alan Gabar petrolü, 10 Mayıs 2021 yılında açılan ilk kuyunun ardından Şehit Esma Çevik, Şehit Teğmen Akdeniz, Şehit Aybüke Yalçın, Mehmet İrfan Güler, Bülent Sadioğlu ve Bulmuşlar kuyuları ile birlikte 114 kuyuya ulaştı. Yaklaşık 1 milyar varil petrol rezerve sahip Gabar Dağı’nda Nisan 2023’te üretim faaliyetine giren Şehit Aybüke Yalçın-1 kuyusunda üretimi yapılan petrolün ise 41 API gravite değerine sahip olduğu belirlendi.
Günlük yaklaşık 1 milyon varil petrol tüketimine sahip Türkiye’de yapılan keşifler sayesinde tüketimde yerli üretimin payı artırılırken, Gabar, kısa sürede Türkiye’nin en verimli sahası haline geldi. Türkiye’nin günlük petrol üretimi 2020’de 64 bin varil iken, 2021’de 69 bin varile ve 2022 sonu itibarıyla 80 bin varile ulaştı. Gabar’daki rezervlerin hızla üretime dönüştürülmesiyle buradan elde edilen üretim 84 bin varili aştı. Gabar petrolü ile birlikte 5 yıl içerisinde Türkiye’nin toplam üretimi ise 135 bin varilin üzerine çıktı.
Gabar’da petrol üretiminin bu yıl 100 bin varile ulaşması planlanıyor. Bu hedef doğrultusunda yapılan çalışmalarla sahada işletilen toplam kuyu sayısı 114 ulaştı. Petrol arama çalışmalarına ara vermeden çalışan TPAO, yıl sonuna kadar 110 kuyu daha açarak 100 bin varil günlük petrol üretimin üzerine çıkmayı hedefliyor.
Şırnak’ta istihdamın yeni adresi Gabar petrolü
Keşifler, Şırnak’ın kalkınmasında da önemli rol oynuyor. Bölgede yapılan yatırımlarla 600 kilometreye yaklaşan yol ağı hayata geçirilirken, 3 bin 200’ü aşkın personel istihdam edildi. Eğitim gören Şırnaklı çocukların hayalleri arasında Petrol Mühendisliği ise ilk tercihler arasına girmeye başladı. Şırnaklı öğrenciler petrol mühendisliği ile ilgili projeler üretmeye başladı. Şırnak, petrol üretiminin getirdiği yatırımlar sayesinde göç alan bir şehir haline geldi. Gabar’da öngörülen 25 yıllık petrol üretimi takvimi sayesinde istihdamda artış ve ekonomik kalkınmanın uzun yıllar devam etmesi bekleniyor. Türkiye’nin petrol sektöründe lider olan TPAO da Gabar keşiflerine yenilerini eklemek için çalışmalarına aralıksız sürdürüyor. Şirketin planlamasına göre, Gabar çevresindeki bölgeler ve çeşitli illerde aramalar sürecek ve bu yıl karada 269, denizde 10 kuyu kazılacak.
Yerli ve milli kuleler ile petrol arama
Gabar’da petrol üretiminin yerli teknolojiyle yapılması konusunda adımlar atılırken, bu kapsamda yerli imkanlarla geliştirilen sondaj kuleleri çeşitli sahalarda devreye alındı. Şehit Esma Çevik, Şehit Teğmen Akdeniz, Şehit Aybüke Yalçın, Mehmet İrfan Güler, Bülent Sadioğlu ve Bulmuşlar petrol arama ve üretim sahalarında yerli ve milli üretim olan Koca Yusuf, Seyit Onbaşı ve Naim Süleymanoğlu sondaj kuleleri ile petrol çıkarma ve üretimi gerçekleştiriliyor. Türkiye’nin yerli petrol üretiminin tüketimin yüzde 15’inden fazlasını karşıladığı değerlendiriliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, Gabar sahasında yıllık üretim 2,3 milyar dolarlık ekonomik kazanç sağlarken artan üretim sayesinde petrol ithalatı da azalıyor.
Şırnak Belediye Başkanı Mehmet Yarka, yıllık ülke ekonomisine 2 milyar dolar katkı sağlanan Gabar Dağı’nda Şırnaklı gençlerin çalıştığını gördükçe mutlu olduklarını söyledi. Yarka, "2021 yılında başlayan bu petrol serüveni, her gün çıtası yükselerek verimliliğini artırıyor. Esma Çevik alanında ilk törene katılmıştım. En son cumhurbaşkanımızın açıklamalarıyla 81 bin varile yükseldi. Bu da çok mutlu etti. Ondan sonra Aybüke Yalçın alanın da yine çok güzel bir tören ile orada da program yapıldı ve tanıtıldı. Ve o günden bugüne kadar hakikaten bölgeye çok ilgi alanı haline geldi. En son Enerji Bakanımızın açıkladığı rakamlarla yıllık 2 milyar dolar gibi bir getiriden bahsediliyor" dedi.
Şırnak’ta petrol ve sondaj mühendisliği kurulması için YÖK Başkanı ile görüşüldü
Gabar Dağı’nda 3 bin 200 kişinin petrol arama, sondajlama ve üretiminde çalıştığını ancak Şırnaklı olarak kalifiye eleman eksikliğinin olduğunu belirten Yarka, "Şırnak Valisi ve Milletvekili Arslan Tatar’ın YÖK Başkanı ile Şırnak’ta Petrol ve Sondaj Mühendisliği Fakültesi kurulması için görüşüldü. Enerji Bakanımızın açıklamalarında, 3 bin 200 personelin burada istihdam edildiği. Tabii bu personeller özellikle petrol arama, tarama ve sondaj çok önemli ve riskli çalışma alanlarıdır. Burada kalifiye insanların, çalışanların bulunması da pekte kolay değil. Ama bizim yetkili bakanlarımızdan, genel müdürümüzden ve bu işin yetkileri ile ilgili valimiz, milletvekilimiz şahsım olarak bizim her zaman tek isteğimiz bölge insanının öncelikle işe alınması konusudur. Ve sahaya gittiğimizde, sahada bir sürü Şırnaklıların çalıştığını gördüğümüz zaman da çok mutlu oluyoruz. Bir de sadece Gabar ile yetinmeyeceğiz. Beytüşşebap’ta olsun, Şırnak’ta Bestler-Dereler bölgesinde olsun, Cudi Dağı’nda olsun, Cizre’nin bazı bölgelerinde, Silopi’de, Şırnak tamamen bir petrol rezerv alanı olarak gözüküyor" diye konuştu.
TPAO Şırnak Bölge Müdürlüğü hizmet binasının olmadığını ve yıl sonuna kadar hizmet binasının temelinin atılmasının hedeflendiğini aktaran Yarka, "Şu anda TPAO Bölge Müdürlüğü için arsa alındı, şu anda proje ihalesi yapıldı ve inşallah hedefimiz bu yıl sonunda buraya bölge müdürlüğünün binasının temelinin atılmasıdır. Bu yerleşke ile beraber daha çok verimlilik artacağını düşünüyorum. Şırnak’a da canlılık kazandırdı zaten. Petrol ismi anıldığı günden bu güne kadar Şırnak ve ilçelerinde bile otellerde doluluk oranı had safhadadır. Çünkü, hakikaten Şırak nüfus olarak en kısa zamanda bayağı nüfus yoğunluğu olacağını tahmin etmekteyiz. Bunu gözümüz ile görüyoruz. Petrol hakikaten çok önemli bir materyal olduğu için ve millet tarafından bu ilgi ile takip edilmektedir. Biz bunu inşallah üretimini daha yüksek varillere çıkarmak için bizde dua edeceğiz hem Şırnak Belediyesi olarak ta her zaman desteklerimiz kendileri ile beraber olduğunu söylemek isterim. Tüm hemşerilerimin Kurban Bayramını da tebrik ediyorum" ifadelerini kullandı.
